Cultuur van Zuid-Korea

Zuid-Korea is een land met een rijke cultuur die teruggaat tot duizenden jaren geleden. Vanwege de geografische ligging en invloeden van omliggende landen, vertoont de Koreaanse cultuur enkele overeenkomsten met de culturen van China en Japan, maar heeft het ook unieke kenmerken die het onderscheiden van andere Aziatische culturen. Het land heeft een fascinerende mix van traditionele en moderne elementen, die het land tot een boeiende bestemming maken voor reizigers en cultuurliefhebbers. Op deze pagina proberen we alle facetten van het land te belichten.

Typische kenmerken van de Koreaanse cultuur

Hieronder zijn tien kenmerken die typisch Koreaans zijn en je waarschijnlijk ooit wel bent tegengekomen omdat ze ook internationaal bekendheid hebben. Zo kan je bijvoorbeeld overal in Nederland of België de vechtsport Taekwondo beoefenen. Maar er is meer overlap dan je denkt.

• Hanbok: De traditionele klederdracht van Zuid-Korea, de hanbok, is een belangrijk onderdeel van de cultuur en wordt nog steeds gedragen bij speciale gelegenheden en festivals.
• Taal: De Koreaanse taal is uniek en heeft zijn eigen alfabet, Hangul, dat door koning Sejong de Grote in de 15e eeuw werd ontwikkeld.
• Etiquette: Etiquette en respect voor ouderen zijn belangrijke waarden in de Zuid-Koreaanse cultuur en worden uitgedrukt in gedrag, taalgebruik en manieren.
• K-pop: De K-pop muziekindustrie is enorm populair in Zuid-Korea en heeft zich de afgelopen jaren wereldwijd verspreid.
• K-drama’s: Koreaanse dramaseries, of K-drama’s, zijn ook populair in Zuid-Korea en in het buitenland.
• Taekwondo: Taekwondo is een Zuid-Koreaanse vechtsport en is ook de nationale sport van het land.
• Voedsel: De Koreaanse keuken biedt een breed scala aan unieke gerechten, zoals kimchi, bibimbap en bulgogi.
• Onderwijs: Het onderwijssysteem in Zuid-Korea is zeer concurrerend en gericht op het behalen van goede resultaten op examens.
• Technologie: Zuid-Korea is een leider in de technologische industrie en is de thuisbasis van grote elektronicabedrijven zoals Samsung en LG.
• Confucianisme: Het confucianisme heeft een belangrijke invloed gehad op de Zuid-Koreaanse cultuur, met een nadruk op respect voor ouderen, gezinswaarden en hiërarchieën.

Gewoontes van Zuid-Koreanen

Hieronder volgenen enkele opvallende Zuid-Koreaanse gewoontes die voor ons Nederlanders of Belgen misschien vreemd lijken. Toch is het leuk om deze te respecteren want hiermee laat je gelijk zien dat je kennis hebt van de Zuid-Koreaanse cultuur waardoor de bewoners je veel sneller zullen aanspreken of helpen.

• Verwijder je schoenen bij de ingang van het huis: In Zuid-Korea is het gebruikelijk om je schoenen uit te trekken en binnen slippers te dragen.
• Buigen: Buigen is een teken van respect en wordt gebruikt om beleefdheid te tonen aan oudere mensen, hooggeplaatste personen en leraren.
• Gebruik beide handen bij het geven of ontvangen van dingen: Het gebruik van beide handen bij het geven of ontvangen van dingen wordt gezien als respectvol en beleefd.
• Respecteer ouderen: Oudere mensen worden gerespecteerd in de Zuid-Koreaanse cultuur en behandeld met waardigheid en beleefdheid.
• Drinken: Het drinken van alcohol is een populaire sociale activiteit in Zuid-Korea, vooral bij bedrijfsuitjes en informele bijeenkomsten met vrienden.
• Openbare etiquette: Er zijn regels voor het gedrag in het openbaar, zoals het vermijden van luid spreken of eten in het openbaar vervoer.
• Samen eten: Zuid-Koreanen delen graag maaltijden met vrienden en familie, en het wordt gezien als een belangrijke sociale activiteit.
• Veel waarde hechten aan educatie: Onderwijs wordt gezien als zeer belangrijk in de Zuid-Koreaanse cultuur en er wordt veel nadruk gelegd op goede schoolresultaten.
• Netheid: Zuid-Koreanen hechten veel waarde aan netheid en hygiëne, en houden hun persoonlijke ruimtes en de openbare ruimtes schoon.
• Verzorging van de huid: Zuid-Koreanen zijn vaak zeer toegewijd aan de verzorging van hun huid, en het gebruik van huidverzorgingsproducten is een belangrijk onderdeel van hun dagelijkse routine.

Typische Zuid-Koreaanse klederdracht

Een typische Zuid-Koreaanse klederdracht is de hanbok (lijkt een beetje op een Japanse kimono), een traditionele kledingstijl die al eeuwenlang in Zuid-Korea wordt gedragen. Het bestaat uit een wijde, korte blouse met lange mouwen die de borst en schouders bedekt, en een bijpassende rok of broek. De rok of broek heeft een hoge taille en valt tot aan de enkels.

Het ontwerp van de hanbok is elegant en comfortabel. Het wordt vaak gedragen op speciale gelegenheden zoals bruiloften, feestdagen en andere ceremoniële evenementen. De stijl en kleuren van de hanbok verschillen per regio en tijdperk, en er zijn vele variaties te vinden.

Traditionele hanboks zijn vaak gemaakt van zijde of katoen en zijn versierd met geborduurde bloemen of andere patronen. Bij de hanbok worden vaak bijpassende accessoires gedragen, zoals een gat, een haarstukje, en een buksa, een kleine tas die bij de kledingstijl past.

Hoewel de hanbok niet meer dagelijks wordt gedragen, wordt het nog steeds gezien als een belangrijk onderdeel van de Zuid-Koreaanse cultuur en wordt het vaak gedragen bij speciale gelegenheden.

Dialecten en taalverschillen in Zuid-Korea

Er zijn verschillende dialecten die in Zuid-Korea worden gesproken. Hier zijn enkele voorbeelden:

1. Seoul-dialect (Hankukmal): Dit is het meest voorkomende dialect in Zuid-Korea en wordt gesproken in en rond de stad Seoul.
2. Gyeongsang-dialect: Dit dialect wordt gesproken in de Gyeongsang-provincies in het zuidoosten van Zuid-Korea, waaronder Busan en Daegu.
3. Jeolla-dialect: Dit dialect wordt gesproken in de Jeolla-provincies in het zuidwesten van Zuid-Korea, waaronder Gwangju en Jeonju.
4. Chungcheong-dialect: Dit dialect wordt gesproken in de Chungcheong-provincies in het midden van Zuid-Korea, waaronder Daejeon en Cheongju.
5. Gangwon-dialect: Dit dialect wordt gesproken in de Gangwon-provincie in het noordoosten van Zuid-Korea, waaronder Gangneung en Chuncheon.

Er zijn ook enkele kleinere dialecten die in specifieke regio’s worden gesproken, zoals het Hwanghae-dialect in de grensstreek tussen Noord- en Zuid-Korea. Over het algemeen zijn de dialecten in Zuid-Korea goed te begrijpen voor sprekers van het standaard-Koreaans (Hankukmal), hoewel sommige woorden en uitdrukkingen anders kunnen zijn.

Religie en geloof

Zuid-Korea is een overwegend seculier land, maar religie speelt nog steeds een belangrijke rol in het dagelijks leven van veel Koreanen. Er zijn verschillende religies en geloofsstelsels die worden beoefend in Zuid-Korea, waaronder:

1. Boeddhisme: Ongeveer 23% van de Zuid-Koreaanse bevolking volgt het boeddhisme. Boeddhistische tempels en kloosters zijn te vinden in het hele land.
2. Christendom: Het christendom is de grootste religie in Zuid-Korea, met ongeveer 29% van de bevolking die zichzelf identificeert als christen. Zuid-Korea heeft zowel katholieke als protestantse kerken, en sommige van de grootste megakerken ter wereld zijn gevestigd in Zuid-Korea.
3. Confucianisme: Confucianisme is een filosofie en levenswijze die sterk is beïnvloed door het oude China en is nog steeds van invloed op de Koreaanse samenleving. Hoewel het niet per se als een religie wordt beschouwd, heeft het een grote invloed op de cultuur en het denken van de Koreanen.
4. Sjamanisme: Sjamanisme is een traditionele Koreaanse religie die al eeuwenlang wordt beoefend. Het houdt verband met de natuur, voorouderlijke verering en geesten en wordt nog steeds beoefend door sommige Koreanen.
5. Cheondogyo: Cheondogyo is een inheemse Koreaanse religie die is ontstaan in de 19e eeuw en combineert elementen van het confucianisme, boeddhisme en taoïsme met traditionele Koreaanse overtuigingen. Het heeft ongeveer 1,5 miljoen aanhangers in Zuid-Korea.

Naast deze vijf religies zijn er ook kleinere groepen aanhangers van andere religies, zoals islam en het Bahá’í-geloof.

Tafelmanieren in Zuid-Korea

In Zuid-Korea zijn er verschillende tafelmanieren en etiquetteregels die in acht worden genomen tijdens het eten. Hier zijn enkele voorbeelden:

1. Voordat het eten begint, wordt er meestal “jal meokgesseumnida” gezegd, wat “laten we eten” betekent.
2. Tijdens het eten wordt het gewaardeerd om niet te spreken met voedsel in de mond.
3. Het is gebruikelijk om met behulp van chopsticks/eetstokjes te eten. Het is niet gepast om de chopsticks in de rijst te steken, omdat dit lijkt op de wierookstokken die worden gebruikt bij begrafenissen.
4. Het wordt beschouwd als respectvol om met de handen eten te delen, vooral bij het delen van een gerecht zoals barbecuevlees.
5. Het is onbeleefd om de kom op te tillen tijdens het eten. De kom moet op de tafel blijven staan en naar de mond worden gebracht.
6. Het is gebruikelijk om elkaar te bedanken en elkaar te dienen tijdens het eten. Dit toont respect en waardering voor het eten en degenen die het hebben bereid.
7. Als je klaar bent met eten, leg je de chopsticks neer op de chopstickhouder of op tafel. Het is onbeleefd om de chopsticks op de kom te laten liggen.
8. Na het eten wordt er meestal “jal meogeosseumnida” gezegd, wat “ik heb goed gegeten” betekent.

Tafelmanieren op order? Neem dan eens een kijkje in de Koreaanse keuken.

Enkele taboes in Zuid-Korea

Ga je op reis naar Zuid-Korea vermijd dan de volgenden zaken ten alle tijden. Hiermee kwets je culturele standaarden en kan je erg arrogant of onbeleefd overkomen.

• Het niet respecteren van ouderen: Oudere mensen worden in de Zuid-Koreaanse cultuur met veel respect behandeld. Het is belangrijk om beleefd te zijn en ouderen met respect te benaderen.
• Openbare etiquette overtreden: Het is ongepast om luid te spreken, te eten of te drinken in het openbaar vervoer of in andere openbare ruimtes.
• Afdingen: Afdingen is niet gebruikelijk in Zuid-Korea en wordt niet gewaardeerd.
• Gooien van afval op straat: Zuid-Koreanen hechten veel waarde aan netheid en het is onbeleefd om afval op straat te gooien.
• Slecht gedrag in een tempel: Als je een tempel bezoekt, is het belangrijk om respect te tonen en passende kleding te dragen. Roken en drinken zijn bijvoorbeeld niet toegestaan.
• Openlijk praten over politiek: Politiek is een gevoelig onderwerp in Zuid-Korea en het wordt als onbeleefd beschouwd om openlijk je politieke voorkeuren te bespreken.
• Onnodig lichamelijk contact: Fysiek contact wordt niet altijd gewaardeerd in de Zuid-Koreaanse cultuur. Het is belangrijk om voorzichtig te zijn en je aan te passen aan de normen van het land.
• Schoenen aanraken: Raak andere mensen niet aan met je schoenen, zelfs niet per ongeluk. Dit wordt beschouwd als zeer ongepast.
• Rode inkt: Schrijf geen naam in het rood. In Korea wordt rood geassocieerd met de dood en het schrijven van een naam in het rood wordt beschouwd als een slecht voorteken.
• Hoofden: Raak het hoofd van een oudere persoon niet aan. Het hoofd wordt beschouwd als de meest heilige en belangrijke plek van het lichaam.
• Kussen en knuffelen: Vermijd openbare uitingen van genegenheid zoals kussen of knuffelen. Dit wordt niet als gepast beschouwd in de Koreaanse cultuur.
• Getal 4: Het getal 4 staat in de Koreaanse cultuur voor de dood. Wanneer je een geschenk wilt geven aan iemand, geef dan niet 4 bloemen.